Niet alleen tussen Ravenstein en Lith (het projectgebied van Meanderende Maas), maar langs de hele Maas wordt gewerkt aan waterveiligheid. De partijen die bij de verschillende Maasprojecten zijn betrokken, werken samen binnen het Deltaprogramma Maas. Dat moet ook wel, want de Maas is één systeem, vertelt Koos Beurskens, manager Deltaprogramma Maas. “Als er bovenstrooms iets verandert, heeft dat benedenstrooms effect.”

Enorme klus

Nederland beschermen tegen overstromingen en zorgen voor voldoende zoetwater. Nu, maar ook in de verre toekomst; dat is de opdracht van het Deltaprogramma. “Een enorme klus natuurlijk. Om die behapbaar te maken, is het werk opgeknipt in een aantal gebieden. De Maas is één van deze gebieden, andere gebieden zijn bijvoorbeeld het IJsselmeergebied, de kust en de Zuidwestelijke Delta”, aldus Koos Beurskens.

Gezamenlijke opdracht

“Met de partijen langs de Maas hebben we enkele jaren geleden de handen ineengeslagen. Gezamenlijk pakken we de opgave van de Maas – van Eijsden tot Geertruidenberg – op. Dat is ook de enige manier, want de Maas is één systeem. Als er bovenstrooms iets verandert, heeft dat benedenstrooms effect”, aldus Beurskens. “Om de waterveiligheid op de lange termijn goed te borgen op een manier die recht doet aan de kwaliteiten in het Maasgebied, kiezen de partijen voor een combinatie van dijkversterking met rivierverruiming.” Dijkversterking gaat over de stabiliteit en de juiste hoogte van de dijken. Rivierverruiming geeft extra ruimte aan de rivier en maakt het  mogelijk dat er ook andere kansen voor het gebied kunnen worden gerealiseerd. Bijvoorbeeld op het gebied van natuur en landschap, of een mooiere omgeving om in te wonen, te werken en te recreëren.

Eén van acht projecten

Het eerste concrete resultaat van de samenwerking tussen de Maaspartners is het Regionaal Voorstel Maas 2016. Beurskens: “In dit voorstel hebben we met elkaar vastgelegd welke gebieden het meest urgent zijn om de waterveiligheid op de korte termijn te verbeteren.” Het gebied tussen  Ravenstein en Lith (het projectgebied van Meanderende Maas) is één van deze acht gebieden. Op deze overzichtskaart is het totaal goed te zien.
De minister heeft ingestemd met het voorstel van de samenwerkende Maaspartijen en 100 miljoen euro beschikbaar gesteld. De samenwerkende partijen hebben daar in totaal nog eens 175 miljoen euro bijgelegd.

Kansen koppelen

Naast het bedenken en uitvoeren van de noodzakelijke ingrepen, is er in alle projecten langs de Maas aandacht voor de kansen in de omgeving. “We noemen dat ‘koppelkansen’, omdat het erom gaat de noodzakelijke maatregelen te koppelen aan een prettige verrijking van de omgeving. Want waarom zou je bijvoorbeeld niet meteen een wandelpad aanleggen als je toch meer groen creëert langs de rivier?”, licht Beurskens toe. Dit soort ideeën en plannen kunnen het beste uit de directe omgeving komen, vindt de projectmanager: “Er is in ieder project dan ook veel aandacht voor de input van bewoners, ondernemers en recreanten uit de projectgebieden. Niet meer dan logisch eigenlijk.”

Samenwerken voor de lange termijn

Naast de concrete projecten uit het Regionaal Voorstel Maas 2016 zijn de Maaspartners ook bezig om beleid te maken voor de lange termijn. “Gezien de omvang van de opgave én het tijdpad tot 2050, is het onmogelijk om op dit moment voor de hele Maas gedetailleerde plannen uit te werken. Toch is het belangrijk om nu al met elkaar heldere afspraken te maken over het samenspel tussen rivierverruiming en dijkversterking, en de voorgenomen maatregelen op hoofdlijnen. Net als bij het Regionaal Voorstel Maas zal straks voor de concrete uitwerking en planvorming van deze maatregelen ook nauw samengewerkt worden. Met lokale overheden, inwoners én gebiedspartijen.

Eén visie

“Belangrijk aandachtspunt in het beleidstraject is om doelen en financiering bij elkaar te brengen”, aldus Beurskens. De plannen voor de Maas worden afgestemd met de plannen voor de Rijn en komen uiteindelijk op Rijksniveau terecht in de plannen van Deltacommissaris Wim Kuijken en de minister van Infrastructuur en Waterstaat. Beurskens vult aan: “Zoals je ziet, is het een redelijk complex samenspel van partijen. Als die allemaal vanuit één visie hun geluid over de Maas laten horen, ben ik een tevreden mens.”

Animatie Deltaprogramma Maas

In onderstaande korte animatie zijn de opgave en de context van het Deltaprogramma Maas op hoofdlijnen verwoord. In minder dan drie minuten geeft dit filmpje een overzicht van de aanpak.