Project Meanderende Maas gaat de dijk van Ravenstein tot aan de sluis bij Lith versterken, de Maas aan Gelderse én Brabantse zijde meer ruimte geven en het gebied mooier en economisch sterker maken. Tien organisaties werken samen met bewoners, ondernemers en belanghebbenden aan de toekomst van het karakteristieke gebied rond de Maas. Met oog voor de bestaande kwaliteiten. Het resultaat is in 2029: een sterkere dijk en een prachtig gebied met ruimte voor mens, rivier en natuur. Veilig en mooi.
Nieuwe wettelijke veiligheidsnormen uit 2017 maken het nodig de dijk tussen Ravenstein en Lith aan te passen. Om 270.000 bewoners en bedrijven achter de Brabantse dijk en wijde omgeving, inclusief Oss en Den Bosch beter te beschermen tegen overstroming bij hoog water in de Maas.
Het projectgebied van circa 2650 hectare, omvat naast de ruim 26 km lange Brabantse dijk tussen Ravenstein en Lith, ook de uiterwaarden aan beide zijden van het 18 kilometer lange Maastraject. De dijk aan de Gelderse zijde is veilig en is geen onderdeel van het project.
In project Meanderende Maas werken tien organisaties samen aan de waterveiligheid van de regio door het versterken van de Brabantse Maasdijk dijk in combinatie met rivierverruiming aan zowel Gelderse als Brabantse zijde én gebiedsontwikkeling.
De projectpartners zijn: waterschap Aa en Maas (trekker van het project), provincie Noord-Brabant, gemeente Oss, ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijkswaterstaat, provincie Gelderland, gemeente West Maas en Waal, gemeente Wijchen, waterschap Rivierenland en Natuurmonumenten.
Project Meanderende Maas, Ravenstein – Lith, valt onder zowel het nationale Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) als het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT), Kader Richtlijn Water, de Programmatische Aanpak Grote Wateren en het Deltaprogramma Maas, onderdeel van het Nationale Deltaprogramma.
In het Hoogwaterbeschermingsprogramma werken de waterschappen en Rijkswaterstaat samen aan de grootste dijkversterkingsoperatie ooit sinds de Deltawerken. Minimaal 1.500 kilometer dijken en daarnaast 500 sluizen en gemalen, worden de komende dertig jaar versterkt. Zo werken we aan een land waar je veilig kunt wonen, werken en recreëren.
In de Verkenning creëerden de tien organisaties het plan op hoofdlijnen, het Voorkeursalternatief Meanderende Maas. Tal van bewoners, ondernemers en betrokkenen dachten hierin mee met het projectteam. Er is veel draagvlak voor de maatregelen die in 2025 gereed moeten zijn. De samenwerkende overheden en Natuurmonumenten willen de maatregelen gaan realiseren en hebben daar ook budget voor beschikbaar.
De maatregelen uit het voorkeursalternatief maken deel uit van de Interprovinciale Structuurvisie Meanderende Maas, het toekomstbeeld voor de regio tot 2050. Deze structuurvisie van de provincies Noord-Brabant en Gelderland geeft de richting aan voor de na te streven doelen in het gebied van de Meanderende Maas. Het besluit tot vaststelling van de structuurvisie verwachten we eind juni/begin juli 2020.
In de Milieueffectrapportage (februari 2020) behorend bij de structuurvisie is onderzocht wat de mogelijke effecten van de maatregelen zijn op het milieu. Op onder meer water, natuur, woon- en leefomgeving en landschap. Er staat ook in welke maatregelen mogelijk zijn om negatieve effecten te verkleinen, te voorkomen of te compenseren.
Benieuwd naar de maatregelen uit het Voorkeursalternatief Meanderende Maas? Kijk op de interactieve kaart waarin de maatregelen voor de dijk, rivier met uiterwaarden en gebiedsontwikkeling zijn opgenomen. Of bekijk het filmpje waarin we een impressie geven van hoe het gebied er uit gaat zien.
Meer informatie is te lezen in de volgende documenten:
Benieuwd naar de Interprovinciale structuurvisie Meanderende Maas of de bijbehorende milieueffectrapportage? Via onderstaande links zijn de rapporten in te zien:
Om het milieueffectrapport (MER) voor iedereen toegankelijk én leesbaar te maken, is er ook een digitaal MER ter beschikking gesteld.
Project Meanderende Maas bevindt zich in de fase van de planuitwerking. Daarin werken wij de maatregelen uit het voorkeursalternatief, het plan op hoofdlijnen, verder uit tot een definitief ontwerp, besluiten en vergunningen. Wij doen dat in drie stappen.
De eerste stap was het maken van het voorlopig ontwerp. Naar alle maatregelen uit het voorkeursalternatief is verder onderzoek gedaan, ontworpen en gerekend. Ook heeft er afstemming plaatsgevonden met partnerorganisaties, direct belanghebbenden (individueel en in gebiedssessies), leden werkplaats en klankbord. Het ontwerp voor de dijk is in januari/februari 2021 tijdens digitale dijktafels besproken met bewoners en eigenaren van gronden aan de dijk. De resultaten van de participatieactiviteiten staan in het Participatieverslag. De stuurgroep heeft ingestemd met het voorlopig ontwerp.
Benieuwd naar de maatregelen uit het voorlopig ontwerp Meanderende Maas?
De tweede stap in de fase van de planuitwerking is het maken van het definitief ontwerp. Dat doen we samen met aannemer Boskalis en adviseur Royal HaskoningDHV.
Bij de selectie van de aannemer voor project Meanderende Maas is ook gelet op goede ideeën om de maatregelen in het voorlopig ontwerp te verbeteren. Daarmee willen we het project zo duurzaam mogelijk maken, het liefst CO2 neutraal. Dat kan door CO2-uitstoot te verminderen, door bijvoorbeeld minder stalen damwanden te gebruiken. Of CO2 te compenseren met extra ooibos. De verbeteringen leveren bovendien een belangrijke bijdrage aan minder hinder voor de omwonenden en het beperken van risico’s tijdens de uitvoering.
De aandachtspunten die wij hebben gekregen vanuit de omgeving tijdens de gebiedssessies, werkplaatsen, dijktafels en 1 op 1 contacten betrekken wij bij de uitwerking van het definitief ontwerp. We gebruiken de informatie om het ontwerp verder te optimaliseren. Er vindt maatwerk plaats voor specifieke locaties. De gelegenheid voor 1 op 1 contact en keukentafelgesprekken.
Op 11, 17 en 19 mei 2022 vinden dijktafels plaats om het definitief ontwerp voor de dijk te bespreken met de bewoners en eigenaren van gronden langs de Brabantse Maasdijk van Ravenstein tot de sluis bij Lith.
Eind 2022 worden het definitief ontwerp, alle ontwerp besluiten en vergunningen en de milieueffectrapportage afgerond. In 2023 heeft iedereen dan de mogelijkheid om een zienswijze in te dienen. De terinzagelegging is voorzien gedurende zes weken. Tijdens deze periode organiseren wij inloopbijeenkomsten.
Na de beoordeling en eventuele verwerking van zienswijzen kunnen de definitieve besluiten plaatsvinden. Als alles voorspoedig verloopt starten de eerste werkzaamheden in 2024.