Ontwerp Meanderende Maas in eindfase

Het ontwerp voor de dijkversterking, rivierverruiming en gebiedsontwikkeling is bijna af. In het afgelopen jaar is het ontwerp tot in detail uitgewerkt. Het ontwerp van de dijk en rivier & uiterwaarden is op een groot aantal plaatsen verbeterd. Op veel plaatsen is er minder hinder voor de omwonenden en meer winst voor duurzaamheid. De ingebrachte kennis en ervaring van aannemer Boskalis en haar adviseur Royal HaskoningDHV is van grote waarde. Ook hebben we diverse opmerkingen van bewoners en ondernemers verwerkt. Op 20 en 22 juni laten we tijdens informatiebijeenkomsten al graag het tussentijdse resultaat zien.

Aanpassingen ontwerp dijk

Er zijn afgelopen jaar een groot aantal verbeteringen in het ontwerp toegepast. Zo zijn over een lengte van 9,5 km verspreid over vier dijktrajecten de lange pipingbermen en/of constructies aan de bewoonde zijde vervallen. Er is een betere oplossing om het probleem van piping, het ontstaan van kanaaltjes (pipes) onder de dijk, tegen te gaan: we gaan aan de rivierzijde van de dijk, onder de bestaande teelaardelaag, een circa 2,5 meter dikke kleilaag aanbrengen (zie tekening). We noemen dit ‘klei-inkassing’. De dikke kleilaag voorkomt dat een ‘pipe’ in contact kan komen met het buitenwater.

Voor de stabiliteit van de dijk zijn er nog wel kleine bermen nodig aan de bewoonde zijde van de dijk. Een win-winsituatie: minder hinder voor de bewoners en ondernemers én winst voor duurzaamheid. We gebruiken namelijk klei die vrijkomt met het uitgraven van de uiterwaarden voor de dijkversterking, in plaats van stalen damwanden die bij de productie veel CO2 veroorzaken.

Op een aantal stromingsluwe locaties gaan we de dijk aan de rivierzijde versterken. Hiermee besparen we op damwandconstructies en zullen de gevolgen voor de bewoners verminderen, zoals bij Neerlangel. De aanpassing zorgt voor minder hinder voor de omgeving, we lopen minder risico bij de uitvoering en gebruiken meer vrijkomende grond.

In Ravenstein is naar aanleiding van bezwaren van bewoners de hoogte van de kademuur aangepast van 12,5 + NAP naar 11,9 + NAP, zodanig dat we deze in de toekomst makkelijk kunnen verhogen.  Het ontwerp van de kademuur en de omliggende omgeving zijn we nu verder aan het detailleren en wordt daarna met belanghebbenden in de omgeving besproken.

Provincie Noord-Brabant en gemeente Oss hebben een oplossing bedacht voor het verbeteren van de verkeersveiligheid op de N625 daar waar de provinciale weg en de dijk samenvallen. Met de aanleg van een veilige oversteekplaats met middeneiland, een geleiderail en een ontbrekend stuk wandel-/fietspad over een lengte van ruim 200 meter komt er een veilige route voor wandelaars en fietsers van de Lithoijensedijk naar het complex van de Máximasluizen. Deze werkzaamheden koppelen we aan project Meanderende Maas. Ook het ontwerp van deze verkeersoplossing zijn we momenteel verder aan het uitwerken.

Alle beschikbare informatie, zoals tekeningen van de dijk die tijdens de dijktafels zijn besproken, is te zien op www.meanderendemaas.nl/dijk.

Aanpassingen ontwerp rivier en uiterwaarden

Bij de bestaande geul bij Maasbommel laten we het maaiveld tussen de dijk en de geul op verzoek van de dorpsraad en omwonenden ongemoeid. We werken aan een goede inpassing van de verlaging van de gronden rondom de Veerweg en camperplaats.

In de Diedensche Uiterdijk is in het ontwerp extra ooibos, meer rietmoeras, bredere geulen en zijn extra hoogwatervluchtplaatsen voor dieren opgenomen. Goed voor CO2 compensatie, het vergroten van het aantal soorten planten en dieren in het gebied en het hergebruik van vrijkomende grond bij uitgravingen voor ruimte voor de rivier. Er heeft zowel bodem- als archeologisch onderzoek plaatsgevonden. De archeologische waarden in het midden van de Diedensche Uiterdijk op de locatie van het voormalige Huis te Maasakker blijven ongemoeid. Er wordt een plan uitgewerkt voor een havenuitbreiding bij Megen inclusief strandje, enkele camperplekken en parkeervoorziening.

Het ontwerp voor De Waarden bevat een groot aaneengesloten moeras- en rivierlandschap met extra ooibos en rietmoeras. De herstelde meander van 1,5 km is bevaarbaar voor kleine sloepjes, een vogelkijkhut en een hoogwatervluchtplaats voor de dieren.  Voor de veiligheid van recreanten en de beroepsvaart is afgezien van de aansluiting van de meander op het burgemeester Delenkanaal.

De Ossekamp is een meer open rivierenlandschap, Bij kasteel Oijen is het herstel van een deel van de oude haven opgenomen in het ontwerp om de cultuurhistorie te kunnen beleven. In de uiterwaard komt onder meer een rolstoelvriendelijk pad.

Zelfrealisatiegebieden

In zowel de Diedensche Uiterdijk, Ossekamp als De Waarden liggen ‘zelfrealisatiegebieden’. ‘Voor deze gebieden maakt projectteam Meanderende Maas wel een volledig ontwerp, maar de gebieden maken geen deel uit van de realisatie vanaf 2023. De gebieden zijn namelijk in particulier eigendom. Realisatie van deze gebieden kan pas starten als de gronden in goed overleg zijn verworven of als de grondeigenaar zelf initiatief neemt om dit te realiseren.

Recreatiemogelijkheden verder uitgewerkt

De routes om te struinen, wandelen en fietsen zijn in de afgelopen periode verder uitgewerkt.  Een aantal zijn ook toegankelijk met een rolstoel. De routes sluiten aan op de bekende wandel- en fietsknooppuntenroutes. In het ontwerp zijn zogenoemde ‘toegangspoorten’ opgenomen. Dit zijn de plaatsen aan de randen van het gebied waarvandaan bezoekers de uiterwaarden in kunnen gaan om te recreëren. Verspreid over het gebied zijn er in het ontwerp ook aanlegsteigertjes om te kunnen gaan kanoën, een strandje, vogelkijkhutten, een uitkijktoren en visstekken opgenomen.

Vervolg

Project Meanderende Maas doorloopt vier grote stappen. Op dit moment zijn we in de slotfase van de Planuitwerking en zijn we bezig met de afronding van het definitief ontwerp. Er volgen nog verbeteringen na de dijktafels die in mei plaats hebben gevonden, uitwerkingen van een aantal maatwerklocaties en reacties van instanties die de plannen moeten goedkeuren (bevoegde gezagen) gaan we verwerken. Waar nodig informeren wij bewoners of bedrijven als er voor hun relevante zaken nog wijzigen in het ontwerp. Eind dit jaar start naar verwachting de tervisielegging waarbij er ook gelegenheid is om een zienswijze in te dienen. Dit zal breed bekend gemaakt worden, inclusief informatiebijeenkomsten.

De start van de werkzaamheden is medio 2023 voorzien, de dijk moet eind 2025 klaar zijn en de overige maatregelen eind 2028.